پیش از این گفته میشد اکثر نسخههای خطی آثار و تألیفات مرحوم آیتاللهالعظمی میرزا محمدعلی شاهآبادی توسط ساواک از منزل امام خمینی(ره) به سرقت رفته و احتمالاً معدوم گردیده یا به خارج از کشور انتقال یافته است؛ لیکن با توجه به یافته شدن نسخ متعدد از آثار ایشان، نظریه سرقت آثار مردود است.
کتاب حدیث نصر که حاوی مجموعه خاطرات مرحوم آیتالله حاجآقا نصرالله شاهآبادی، فرزند آیتاللهالعظمی میرزا محمدعلی شاهآبادی است، بهتازگی و با همت نواده آن مرحوم، حجتالاسلام سید حسین کشفی، طبع و روانه بازار شده. حدود دویست صفحه از این کتاب مربوط به احوالات آیتاللهالعظمی میرزا محمدعلی شاهآبادی است که تا به حال منتشر نشده. در قمست زیر مصاحبه ایشان با مجله حریم با امام آمده. در این مصاحبه با مراحل تدوین کتاب و فراز و فرودهای تهیهاش بیشتر آشنا میشویم.
آیتالله شاهآبادی از عارفان نامداری است که در جمع ظاهر و باطن بهنیکویی درخشیده است. بیشک شناخت صحیح ویژگیها و اصول موجود در مکتب و سیرۀ عرفانی ایشان، کمک شایانی به محققان حوزۀ اندیشۀ این عارف کامل مینماید. از ایشان دو کتاب «شذرات المعارف» و «رشحات البحار» به یادگار مانده است که در این مقاله به بررسی اجمالی این دو کتاب پرداخته شده است.
این کتاب توسط آیتالله نورالله شاهآبادی فرزند مرحوم آیتاللهالعظمی محمدعلی شاهآبادی (ره)، مؤلف متن اصلی کتاب «رشحات البحار»، تألیف گردیده است. کتاب شرح رشحات البحار به زبان فارسی بوده و بیش از ترجمه، شامل رمزگشایی و تشریح غوامض معرفتی متن اصلی کتاب است. خواننده در این کتاب میتواند ضمن آشنایی با متن رشحات به زبان فارسی، بسیاری معارف مکتوم در متن اصلی را بهعیان مشاهده نموده و به حقیقت معنای مقصود مؤلف نزدیک شود.
۱۹ مقالۀ این کتاب برگزیدههای کنگرۀ آیتالله شاهآبادی است که در یک مجموعه جمعآوری شده است و منبع خوبی برای آشنایی با وجوه مختلف علمی و عرفانی آن عارف مجاهد است.
دفتر اول با بخشهای ششگانه خود به مهمترین آرای استاد از جمله: توصیف کتاب «الانسان والفطره»، تبیین براهین فطرت، فلسفه سیاسی اسلام و تشریح مکاتب چهارگانه میپردازد که بسیار حائز اهمیت است. همچنین در دفتر دوم در خلال گفتگوها و مصاحبهها، ضمن بیان مجدد آرای آیتالله شاهآبادی (ره)، به بیان نظر بزرگانی چون دکتر ابراهیمی دینانی، دکتر گرجی و... پرداخته میشود.
شذرهنويسی در تاريخ تمدن اسلامی امری عام و فراگير بوده است و بسياری از علما و انديشمندان مختلف در حوزههای تخصصی يا مورد علاقه خود، آثار و تصنيفاتی را فراهم میكردند و آن را تحت عنوان «شذره» يا ساير مشتقات اين كلمه در اختيار خوانندگان قرار میدادند.
در این قسمت تعداد محدودی از مقالات پیرامون آرای علمی آیتالله شاهآبادی معرفی شده است. این مقالات به عنوان نمونه آورده شده، به امید آنکه تحقیقات گستردهتری درباره مجموعه آثار مربوط به ایشان صورت گیرد.
در این بخش، پایاننامههایی که پیرامون شخصیت و آرای علمی آیتالله شاهآبادی تدوین گردیده، معرفی شده است. لازم به ذکر است که با توجه به گستردگی پژوهشهای مرتبط در دانشگاههای مختلف و همچنین به روز نبودن پایگاههای اطلاعاتی، احتمال آن میرود که پایاننامههای دیگری نیز درباره ایشان کار شده باشد.
دیدگاههای اخیر