مرحوم شاهآبادی مدتی قم بودند و ما در حوزه که بودیم، خیلی جوان بودیم و لذا ما ایشان را در حوزه درک نکردیم. من در سال 1327 آمدم قم، ایشان دیگر سالها بود که تهران آمده بودند[1]، ولی شهرت ایشان در بین طلبهها و شخصیتهای روحانی باقی مانده بود. بعد از فوتشان که گویا در […]
مرحوم شاهآبادی مدتی قم بودند و ما در حوزه که بودیم، خیلی جوان بودیم و لذا ما ایشان را در حوزه درک نکردیم. من در سال 1327 آمدم قم، ایشان دیگر سالها بود که تهران آمده بودند[1]، ولی شهرت ایشان در بین طلبهها و شخصیتهای روحانی باقی مانده بود.
بعد از فوتشان که گویا در سال 1328 بود[2]، شهرت ایشان از طریق شخصیتهایی که تحت تأثیر انفاس قدسی ایشان بودند، در قم توسعه پیدا کرد و طلبههای جوان هم با ایشان آشنا شده بودند و من از زبان امام راحلمان، چیزهای زیادی از ایشان میشنیدم. امام معمولاً سعی میکردند که در مناسبتها طلاب را نصیحت کنند. نصیحتهایشان هم بیشتر جنبه عرفانی و خدایی داشت و اگر میخواستند از کسی چیزی بگویند، از استاد عرفانشان میگفتند و این برای ما جالب بود.
تربیت انسانهای صالح
بعد که مبارزات شروع شد و ما به تهران آمدیم، من در تهران برخورد کردم با انسانهای بسیار زیادی در بازار و در جاهای مختلف که در مبارزه با آنها آشنا شدم. احساس کردم که در تهران هم، همۀ اینها یک اثری از درسها و جلسات مرحوم شاهآبادی دارند. این خیلی چیز جالبی است که در زمان پهلوی، در زمان رضاخان که همهجا را بسته بودند، ایشان جلسات خودشان را با عده معدودی به صورتهای مختلف حفظ کرده بودند و با آن روحیهای که داشتند و فهمی که از دین داشتند، درک خودشان را به مردم منتقل میکردند. ایشان عده زیادی آدم صالح تربیت کردند که این انسانهای صالح، وقتی که از ویرانه باقیمانده از رژیم پهلوی آمدند بیرون، اینها سرمایه مبارزات بعدی شدند. من نمیگویم فقط اینها بودند، ولی اینها بسیار مؤثر بودند.
شاگردان ایشان در تهران
ما در دوران مبارزه، جلساتی در تهران داشتیم. در خیلی از جلسات به شاگردانی از مرحوم شاهآبادی برمیخوردیم که معلوم میشد اینها تجربهای دارند و تجربهشان را منتقل میکردند. اینها دور و بَر فدائیان اسلام بودند. بعداً هم اینها آمدند در رکاب امام. این یک چیز مهمی است که یک کسی تعقیب بکند شاگردهای ایشان را و یکییکی آنها را پیدا کند، چون اینها شاگرد رسمی که نبودند، بلکه پای منبر ایشان و در جلسات ایشان در تهران چیز یاد میگرفتند و تربیت میشدند و بعداً هم اثر خودشان را جاهای دیگر نشان میدادند. یک چنین جریانی را ایشان خلق کرده بودند.[3]
راوی: آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی
[1] مرحوم آیتاللهالعظمی میرزا محمدعلی شاهآبادی، در سال 1347ق/ 1307ش از تهران به قم عزیمت کردند و در سال 1354ق/1314ش مجدداً به تهران مراجعت کردند.
[2] تاریخ وفات مرحوم آیتاللهالعظمی شاهآبادی، سوم صفر 1369ق، مطابق سوم آذر 1328ش است.
[3] سخنرانی در همایش عرفان و شهادت
نظرات