تعریف عارف کامل

حضرت آیت‌الله شاه‌آبادی را به‌حق می­توان یک عارف كامل ناميد؛ چون ايشان در دو زمينه عرفان نظری و عملی رشد كرده بودند و كارهای زيادی نیز در اين زمينه انجام داده بودند. در عرفان افراد فراوانی هستند كه تلاش‌­های زيادی انجام داده­اند، اما هر کدام در شاخه خاص خودشان (نظری یا عملی) فعالیت کرده‌‌اند؛ زیرا اين دو عرفان کاملاً از يكديگر مجزا هستند؛ یعنی نمی‌­توان گفت کسی که در زمينه عرفان نظری كار كرده است، حتماً در عرفان عملی هم سرآمد است؛ یا کسی که در عرفان عملی تلاش کرده است، در عرفان نظری هم بلندمرتبه خواهد بود. به عنوان نمونه ما انسان‌­هایی را شاهد هستیم كه خيلی صاف و ساده بودند و در هیچ مکتب عرفانی هم درس نخوانده بودند، اما تقوا پيشه كرده بودند و بر اساس نظرات عرفایی همچون آيت‌الله شاه‌آبادی عمل کردند. در نتیجه به جلو حركت كردند. خدا هم راه­‌های زيادی به آن‌­ها نشان داد و آن‌­ها توانستند در زمينه عرفان عملی موفق شوند.

درواقع، عارف كامل به عارفی گفته می‌­شود كه هم خودش را نجات دهد و هم ديگران را. لذا آيت‌الله شاه‌آبادی در بحث عرفان عملی واقعاً كامل هستند و در كنار آن هم پشتوانه عرفان نظری را به همراه دارند.

منبع: مصاحبه با دکتر عباس گوهری