آرشیو

حکیم شاه‌آبادی جامع میان فلسفه و عرفان

حکیم شاه‌آبادی جامع میان فلسفه و عرفان

1403-03-05

گمان می‌کنم اشخاصی که از این معارف دم می‌زنند شاید سه جماعت باشند. یک عده فیلسوف محض هستند، یک عده عارف محض هستند و یک عده هم حکیم هستند. البته امروز حکمت را مرادف با فلسفه استنباط می‌کنند، ولی یقیناً این غلط است. هیچ شک و شبهه‌ای نیست که حکمت یک مقوله است و فلسفه […]

گذر از لطایف هفت‌گانه

گذر از لطایف هفت‌گانه

1403-03-05

یک مطلب دیگر توضیحی‌ست که در باب لطایف سبع داده‌اند. ما می‌دانیم که در روایات، در کتب سلوک، لطایف سبع به تعابیر و عناوین مختلفی زیاد مطرح می‌شود. خلاصۀ آن همان شعر معروف است که می‌گویند «هفت شهر عشق را عطار گشت». این‌ها را به عناوین و تعابیر مختلف تعبیر کرده‌اند. تعبیری که ایشان فرموده‌اند […]

منظور از لیلۀ قدر

منظور از لیلۀ قدر

1402-07-17

«إنا انزلناه فی لیلة القدر» در خودِ قرآن معلوم نیست که منظور از «ه» در «انزلناه» چیست. اگر قبلاً صحبت از قرآن کرده بود و بعد گفته بود که او را فلان کرده ،بله؛ می‌گفتیم که قرآن است. بسم الله الرحمن الرحیم انا انزلناهُ، او را، اولاً او چیست؟ ممکن است که به ادلۀ خارجی […]

لبّ کتاب القرآن و العتره

لبّ کتاب القرآن و العتره

1402-07-17

القرآن و العتره ربط عترت مطهره است با قرآن کریم. ظهور عینی قرآن کریم عترت است. عترت مطهره ظهور عینی قرآن کریم است. «انی تارک فیکم الثقلین لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض» دو ثقلند قرآن و عترت، از همدیگر جدا هم نمی‌شوند. قال علی علیه‌السلام: «أنا کتابُ الله الناطق»، این قرآن کریم و این […]

استعاذه از شیطان در نظر آیت‌الله شاه‌آبادی

استعاذه از شیطان در نظر آیت‌الله شاه‌آبادی

1402-06-28

یک مطلبی است به اسم شبهات ابلیسییه. تا جایی که بنده می‌دانم، اولین متنی که شبهات ابلیسیه در آن آمده است، الملل و النحل شهرستانی‌ست. در بند ششم می گوید که: ابلیس هنگام صحبت با حق تعالی هفت شبهه ایجاد کرد. خود شهرستانی به این‌ها جواب می‌دهد. بعداً فخر رازی هم، که تقریباً نزدیک به […]

لبّ کتاب القرآن و العتره

لبّ کتاب القرآن و العتره

1402-04-31

القرآن و العتره ربط عترت مطهره است با قرآن کریم. ظهور عینی قرآن کریم عترت است. عترت مطهره ظهور عینی قرآن کریم است. «انی تارک فیکم الثقلین لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض» دو ثقلند قرآن و عترت، از همدیگر جدا هم نمی‌شوند. قال علی علیه‌السلام: «أنا کتابُ الله الناطق»، این قرآن کریم و این […]

منظور از لیلۀ قدر

منظور از لیلۀ قدر

1402-04-31

«إنا انزلناه فی لیلة القدر» در خودِ قرآن معلوم نیست که منظور از «ه» در «انزلناه» چیست. اگر قبلاً صحبت از قرآن کرده بود و بعد گفته بود که او را فلان کرده ،بله؛ می‌گفتیم که قرآن است. بسم الله الرحمن الرحیم انا انزلناهُ، او را، اولاً او چیست؟ ممکن است که به ادلۀ خارجی […]

قهرمانی معتقد به آیت‌الله

قهرمانی معتقد به آیت‌الله

1402-04-20

در تهران در مسجد جامع که مدت‌ها پیش از رفتن به قم در آنجا امامت داشت، فعالیت خود را ادامه داد و تا آخر هم در همین مسجد مشغول امامت بود. هم امامت می‌کرد، هم تدریس فقه و اصول داشت و هم شرح فصوص و عرفان می‌گفت. از شاگردان تهرانی ایشان می‌توان به آقای ثقفی […]

بزرگی که شاگردی آیت‌الله کرد

بزرگی که شاگردی آیت‌الله کرد

1402-03-27

استاد دیگر ما هم که باز در طبقه اولای شاگردان آقای شاه‌آبادی و دیگر اعاظم عصر واقع می‌شوند، مرحوم آقای شیخ علی‌محمد ژولستانی تویسرکانی و بعدها هم معروف به ژولستانی بودند. ژولستان ظاهراً یک جایی‌ست حوالی همین تویسرکان. آقای ژولستانی مرحوم هم که خُب: یک دهان خواهم به پهنای فلک / تا بگویم وصفِ آن […]

موجب آزادی جان

موجب آزادی جان

1402-03-27

مرحوم قهرمانی شاعر هم بودند و شاعر واقعاً ممتازی بودند. یک صفحه‌ای چاپ کرده بودند و یک نسخه هم به من دادند. یک مثنوی بود. البته فکر می‌کنم شعرهای دیگری هم برای آقای شاه‌آبادی ساخته باشد. از از مطلع آن مثنوی دو بیت را به یاد دارم: «آن‌که جان را موجب آزادی است / حجت‌الاسلام […]