عرفان سیاسی

ذهنیت بسیاری از مخاطبان اینگونه است که آنکه وجه عرفانی دارد، معمولاً نباید با سیاست کاری داشته باشد و باید کنج عزلت بگزیند و به سیر و سلوک فردی بپردازد. اغلب ما کمتر از عرفا، چهرۀ مبارزاتی و چهرۀ سیاسی در ذهن داریم. آنچه آیت‌الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی را از عرفای هم‌عصر خودش متمایز می‌کند، مبارزات سیاسی ایشان با رضاخان است. به خاطر دارم که وقتی حضرت امام در دیداری که با خانوادۀ شهید شاه‌آبادی (شهید آیت‌الله مهدی شاه‌آبادی) داشتند، فرمودند: «ایشان علاوه بر اینکه یک فقیه به تمام معنا و یک عارف بالله بودند، یک مبارز به تمام معنا بودند.» لذا وجهۀ مبارزاتی آیت‌الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی، از وجوه بارز ایشان است.

در دورۀ رضاخان، تعابیر تند ایشان نسبت به شخص رضاخان و اقدامات عملی ایشان در مبارزه با دوران ستم‌شاهی رضاخان بر کسی پوشیده نیست. تعبیر در اغلب سخنرانی‌های خود علیه رضاخان داشتند و از او به عنوان «مرتیکه چاروادار» نام می‌بردند. در سخنرانی‌های علنی و مباحث جدی که در این حوزه داشتند، گاه آیت‌الله شاه‌آبادی را تا مرز اصطکاک با برخی از علمای معاصرش پیش می‌برد و  البته شخصیت رضاخان برای آن‌ها  نیز شناخته شده نبود.

به خاطر دارید که رضاخان برای پیشبرد برنامه‌های حکومتی خود و قبل از اینکه به صدارت برسد، به دست‌بوسی علما می‌رفت و تظاهر می‌کرد که به علما احترام می‌گذارد. اما آقای شاه‌آبادی این وجه رضاخان را به‌خوبی شناخت و مبارزات جدی داشتند. تحصن در سخنرانی حرم حضرت عبدالعظیم (علیه‌السلام) به مدت یازده ماه و سخنرانی‌های تند ایشان، مورد هجمۀ عناصر رژیم قرار می‌گرفت و رژیم به مسجدشان حمله می‌کرد. جمع کردن منبر ایشان و بر هم زدن سخنرانی‌های آیت‌الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی، از برنامه‌های رژیم بود. از کسانی که وجه عرفانی دارند، کمتر این سبقه را مشاهده می‌کنیم.

منبع: نقل قول از حمید شاه‌آبادی‌ عارف بالله ، حضور، «شیخ عارف»، ش 94، ص 208