ورود آیت‌الله شاه‌آبادی به تهران در اواخر دورۀ قاجار و اوایل دورۀ پهلوی بود. لذا ایشان در مبارزات، هم مبارزه با استبداد داخلی و هم مبارزه با استکبار خارجی را در نظر داشت. ایشان به مرحوم مدرس می‌گفت: «این مردک (رضاخان) الآن که به قدرت نرسیده است، این چنین به دست‌بوسی علما و مراجع می‌رود […]
از نقاط ویژه زندگی آیت‌الله‌العظمی میرزا محمدعلی شاه‌آبادی مبارزه با اعمال ضد دینی رضاخان است. در این میان مسئله تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی علیه‌السلام جزء صفحات ماندگار زندگانی مبارزاتی ایشان محسوب می‌شود. با وجود دلایل متعددی که از زبان افراد مختلف در این باره منقول است، شنیدن دلیل تحصن از بیان خود مرحوم […]
با توجه به آن زمینه سیاسی‌خانوادگی و زانو زدن در پای کرسی تدریس دو مرجع دینی برجسته و دو رهبر سیاسی بزرگ، رهبر بزرگ نهضت مشروطه ایران، آخوند خراسانی، و رهبر بزرگ قیام مردم عراق علیه اشغالگران انگلستان، در مراوده صمیمانه با آن دو و از نزدیک شاهد تحولات جاری آن عصر بودن، از شاه‌آبادی […]
از هوشمندی‌های عارف فرزانه و محبوب معمار جمهوری اسلامی، توجه ویژه به مقولۀ تهاجم فرهنگی است. موضوع تهاجم فرهنگی نه با این نام، ولی با همین محتوایی که در قاموس سیاسی انقلاب اسلامی متداول است، در اندیشۀ جناب شاه‌آبادی، از سه بُعد مورد عنایت قرار گرفته است: تشخیص، شناخت اسباب و عوامل، و راه‌های مقابله […]
از دیگر ارکان اندیشه سیاسی مرحوم شاه‌آبادی، آمیختگی دین و سیاست است. او که سیاست را عبارت از «تدبیر در جریان مصالح نوعیه و منع از تحقق مفاسد آن‌ها» تعریف می‌کند، میان آن با تزویر و تدلیس و شیطنت جدایی می‌افکند و چنین سیاستی را تحریف در مفهوم سیاست می‌شمرد. از نظر ایشان، قوانین و […]
جسارت و ایستادگی مرحوم شاه‌آبادی زبانزد خاص و عام بود. ایشان در برابر دین‌زدایی‌های رضاخانی به هیچ عنوان کوتاه نمی‌آمدند و این مهم، در سیره سیاسی ایشان کاملاً بارز است. یکی از شاگردان ایشان چنین نقل می‌کند: به خاطر دارم که در روز تاسوعا یا عاشورا، مأموران رضاخان به مسجد جامع آمدند که مانع برگزاری […]
مبارزۀ خستگی‌ناپذیری که مرحوم شاه‌آبادی با دشمنان دین آغاز کرده بود و آن را از حضرات معصومان و علمای اسلاف مبارزش آموخته بود، به هر صورتی ادامه پیدا می‌کرد. ایشان هنگامی که دیدند رضاخان قصد زدودن و از ریشه کندن اسلام را دارد، تصمیم به تحصن گرفتند. در این تحصن ابتدا هفتاد تن از روحانیان […]
از جلوه‌های قابل تأمل اندیشۀ سیاسی جناب شاه‌آبادی (ره) توجه به کار گروهی و پدید آوردن تشکیلات منسجم در میان مسلمانان است. اگرچه تحزب به معنای مذموم و ضد ارزشی آن، که برای جناح‌بندی و رقابت ناسالم سیاسی و ربودن قدرت از چنگ رقیب کاربرد دارد، از ساحت اندیشۀ عارف مذهبی همچون شاه‌آبادی کاملاً به‌دور […]
بخشی از اندیشۀ سیاسی و نگاه‌های تیزبین عارف و فقیه اهل بیت، جناب شاه‌آبادی، توجه دقیق به مقولۀ استقلال اقتصادی و تأثیر آن در عرصۀ سیاست و فرهنگ است. او در زدودن اندیشۀ خواب‌آلودۀ بعضی غافلان و نادانان (غَفَله و جَهَله) که از استفاده از صنایع دشمن خرسندند و می‌گویند: «خداوند عالم آن‌ها را خر […]
استادان آیت‌الله شاه‌آبادی رهبران سیاسی بزرگی چون مرحوم آخوند خراسانی (از رهبران سه‌گانۀ مشروطه) بودند که ایشان قبلاً برای رهبری بهتر قیام، تصمیم گرفت به ایران بیاید. روز قبل از حرکت، آیت‌الله شاه‌آبادی با ایشان ملاقات داشته و ایشان را در سلامت کامل دیده بود. صبح روز مقرر برای حرکت به ایران، آخوند خراسانی رحلت […]
